Barbórkowe święto w Koninie ma osiemdziesięcioletnią tradycję – tyle lat działa Kopalnia Węgla Brunatnego Konin. W swojej historii przechodziła różne etapy – zagospodarowywała nowe złoża, modernizowała maszyny, wprowadzała nowatorskie rozwiązania techniczne, prowadziła na coraz większą skalę prace rekultywacyjne. Do tych unikatowych doświadczeń
nawiązał w swoim przemówieniu prezes zarządu PAK KWB Konin i PAK Górnictwo Dariusz Szymczak podczas barbórkowej akademii. Powiedział m. in.:
Trudno w kilku zdaniach streścić osiem dekad naszej historii, pracy oraz doświadczeń, które nie tylko budowały zaplecze energetyczne regionu, ale również kształtowały tożsamość Ziemi Konińskiej. Nikogo nie trzeba przekonywać, że wraz z powstaniem kopalni rozpoczęła się przemysłowa historia naszego regionu. Eksploatacja węgla umożliwiła budowę elektrowni, zapewniła mieszkańcom stałą pracę i stworzyła podwaliny pod rozwój wielu branż. (…) Naszym celem zawsze było zapewnienie surowca dla konińskich elektrowni, które odgrywały ważną rolę w krajowym systemie energetycznym. Realizowaliśmy to zadanie z pełną odpowiedzialnością, mimo że natura nieraz stawiała przed nami trudne warunki. Jeśli porównamy pierwsze lata działalności kopalni z końcówka XX wieku, zobaczymy ogromny skok produkcji: od 135 tysięcy ton w roku 1948 do prawie 15 mln ton rocznie w latach 1990-tych. Jeszcze kilkanaście lat temu wydobywaliśmy około 10 mln ton rocznie, w roku 2025 – niespełna półtora miliona ton. Łącznie przez 80 lat istnienia kopalni wydobyliśmy ponad 645 mln ton węgla. Sięgnięcie do tych zasobów wymagało zdjęcia ponad 2 mld 835 mln m3 nadkładu. (…) Nie sposób nie wspomnieć o drugim filarze naszej działalności, jakim jest rekultywacja terenów pogórniczych, inicjowana jeszcze podczas trwania eksploatacji. Efekty tych zabiegów możemy oglądać w Koninie i okolicy.
Nie byłoby tych wszystkich dokonań bez ludzi. To człowiek jest najważniejszym ogniwem całej machiny – jego wiedza, doświadczenie i otwarty umysł. Nasi seniorzy – nauczyciele zawodu, którym firma zawdzięcza swój rozwój, przekazali zdobyte doświadczenie swoim następcom. Niektórzy z naszym dawnych mistrzów są dzisiaj na tej sali – przyjmijcie Państwo nasze wyrazy wdzięczności i uznania. Drodzy Górnicy - wszystkim Wam bardzo dziękuję za sumienność i odpowiedzialność. Słowa te kieruję do wszystkich służb kopalni Konin i PAK Górnictwo, do dozoru, pracowników wykonujących swoje zadania na odkrywce i zapleczu, w oddziałach pomocniczych i administracji. Doceniam, że w tak trudnych okolicznościach wykazujecie cechy charakterystyczne dla górniczego fachu – rzetelność i profesjonalizm. (…)
Od kilku lat obserwujemy zmiany zachodzące w branży energetycznej. Transformacja, której skutki już odczuwamy, prowadzi do nieuchronnego końca konińskiego górnictwa odkrywkowego. Mamy tego świadomość. Dlatego Grupa Kapitałowa ZEPAK podjęła działania, aby zadbać o przyszłość swoich pracowników i nie pozostawiać ich samych sobie. Te wysiłki doprowadziły do powstania tzw. ustawy osłonowej, dzięki której nasi pracownicy mogą odejść na urlopy górnicze czy otrzymać specjalne odprawy, mają szansę, by odnaleźć się na rynku pracy. To przełomowe osiągnięcie umożliwiła bezprecedensowa współpraca pracodawcy i organizacji związkowych. Jako zarządy firm (PAK KWB Konin i PAK Górnictwo) staramy się, aby jak najwięcej osób skorzystało z dobrodziejstw tej ustawy. Z dumą mogę poinformować, że pierwsi beneficjenci już skorzystali z tych rozwiązań. Przy wielkim zaangażowaniu strony społecznej zainicjowaliśmy także program „Droga do zatrudnienia po węglu”.
W ciągu minionych lat wydawało się, że kopalnia wrosła w koniński krajobraz już na stałe. Jednak rzeczywistość jest nieubłagana, zbliżamy się do zakończenia działalności. Wszyscy zastanawiamy się więc, co będzie dalej, jak Konin poradzi sobie bez górniczej lokomotywy. Z pewnością włodarze regionu stoją przed wielkim wyzwaniem - znalezieniem nowej ścieżki, wytyczeniem kierunku, który da nam nadzieję i kolejną szansę. My, konińscy górnicy, gorąco pragniemy, aby to się udało, aby mieszkańcy regionu - w tym my sami i nasze rodziny - zyskali nową perspektywę na przyszłość.
Zasługi kopalni podkreślali także goście spotkania, wśród których byli przedstawiciele władz miasta, powiatu i górniczych gmin, rady nadzorczej kopalni i zarządu ZEPAK, Okręgowego Urzędu Górniczego, kopalń „Sieniawa” i „Kłodawa” oraz instytucji publicznych, świata nauki i kultury. Szczególnie gorąco górnicy powitali swoich mistrzów – członków poprzednich zarządów kopalni Konin.
Piotr Szczepański, szef gabinetu Minister Klimatu i Środowiska Pauliny Henning-Kloski, powiedział: Górnictwo to setki lat wspaniałych tradycji. To na was i waszych poprzednikach opierał się rozwój polskiej gospodarki, stanowiliście sól ziemi. Dziś na wasz region inni patrzą z zazdrością - transformacja, jaka tu się dokonuje może być lekcją dla całego kraju. Chcę także podkreślić znaczenie rekultywacji terenów pogórniczych. To właśnie te projekty pokazują, że możliwe jest nowe podejście do myślenia o naszym regionie. Zamiana dawnych odkrywek w jeziora, tereny zielone, miejsca rekreacji i przestrzenie przyrodnicze jest dowodem na to, że górnictwo może pozostawić po sobie nie tylko pamięć o ciężkiej pracy, ale również wartościową i przyjazną naturze przestrzeń.
Prezes Zarządu ZEPAK Andrzej Janiszowski przyznał: Osiemdziesiąt lat to niesamowita historia. Wydaje mi się, że zostaliśmy tutaj zaproszeni nie tylko jako spółka matka, ale także jako chyba nie najgorszy klient kopalni, który przez wiele lat kupował i zużywał tak pracowicie wydobywany przez was węgiel. Patrzę na tę prezentację z podziwem. Prawie 3 miliardy nadkładu to brzmi niesamowicie, szczególnie w sytuacji, kiedy nie tak dawno został zdjęty ostatni metr sześcienny nadkładu w odkrywce Tomisławice. Kończy się pewien wyjątkowy etap w historii tego regionu. Kopalnia razem z elektrowniami stanowiła układ nerwowy, a może i mięśnie, nie tylko regionu wschodniej Wielkopolski, ale także całej Polski. I waszą pracą ten region rósł w siłę, cała Polska rosła w siłę. Wydaje mi się, że jesteśmy w wyjątkowym momencie historii kopalni i pierwszym dla tak dużego kompleksu górniczego w Polsce, kiedy kończy się etap pracy górniczej, a zaczyna się etap z jednej strony rekultywacji, ale także etap pójścia dalej. Jestem dumny, że przez ostatnie pięć lat mogłem być częścią tej historii. Dziękuję za Waszą pracę przez 80 lat i za to, że zrozumieliście sytuację i postanowiliście nam pomóc. Wszystkim górnikom życzę szczęścia, zdrowia i bezpiecznej pracy.
Prezydent Konina Piotr Korytkowski zadeklarował: Górnicy przez 80 lat tworzyli tożsamość tego regionu – o tej tożsamości i o tej historii nie zapomnimy, tradycję górniczą musimy przechować. Pan prezes wspomniał o górniczej lokomotywie, rzeczywiście ta lokomotywa była bardzo mocno rozpędzona. To ona zbudowała region i miasto Konin. Byliśmy i jesteśmy ważnym regionem dla energetyki i chcemy, aby tak zostało, chcemy budować gospodarkę i siłę w oparciu o OZE i elektrownię jądrową. I deklaruję, że będziemy przekonywali wszystkich do tego, aby ta elektrownia w Koninie została wybudowana.
Spotkanie było okazją do uhonorowania zasłużonych pracowników. Minister Energii przyznał Odznakę Honorową „Zasłużony dla Górnictwa Rzeczypospolitej Polskiej” Tomaszowi Borowskiemu, Michałowi Dropowi i Krzysztofowi Pigule.
Minister Energii nadał stopień generalnego dyrektora górniczego I stopnia Dariuszowi Szymczakowi, a stopień generalnego dyrektora górniczego II stopnia Marcinowi Kapuścińskiemu. Prezes zarządu kopalni nadał stopnie górnika, technika i inżyniera ośmiu pracownikom. Przyznał także odznakę „Zasłużony Pracownik KWB Konin” dwudziestu sześciu osobom.
Dwóch inżynierów otrzymało honorowe szpady górnicze, a kilkunastu pracowników honorowe kordziki, przyznawane przez MZZ PIT „Kadra”. Z racji 80-lecia kopalni wielu gościom wręczono pamiątkowe medale. Spotkanie zakończył występ Orkiestry Dętej PAK KWB Konin.
Czwartego grudnia pracownicy obu górniczych spółek wysłuchali mszy odprawionej w intencji górników i ich rodzin w kościele p.w. Najświętszej Marii Panny. Uroczystą oprawę nabożeństwa zapewniła obecność pocztów sztandarowych i kopalnianej orkiestry. Uczestnicy mszy przemaszerowali następnie ulicami Konina na tradycyjne śniadanie górnicze.
Fot. Mirosław Jurgielewicz
