Adamów – od świtu do zmierzchu
Odkrywka Adamów jest najstarszą i największą odkrywką turkowskiej kopalni. Jej historia sięga roku 1959, kiedy w pobliżu wsi Warenka rozpoczęto odwadnianie złoża. W pierwszych latach budowie odkrywki towarzyszył montaż maszyn podstawowych i przenośników taśmowych. We wrześniu 1961, po uruchomieniu koparki SchRs 315 i pierwszej nitki taśmociągu, rozpoczęło się zdejmowanie nadkładu. W 1962 roku powstał pierwszy układ KTZ ze zwałowarką A2RsB 5000.
Jednocześnie trwały prace związane z przygotowaniem transportu węgla do elektrowni, zakończone w 1964 roku. Długość trasy wynosiła 7,8 km. Wybudowano most na Kiełbasce, dwa wiadukty, pięć przepustów rurowych i jeden żelbetonowy, ułożono 10 km torów. Trasa została zelektryfikowana, zakupiono cztery elektrowozy oraz 42 wagony samowyładowcze.
Pierwszy węgiel został wydobyty w październiku 1964 roku, a miesiąc później 28 listopada nastąpiło uruchomienie Kopalni i Elektrowni Adamów. Na uroczystość przyjechał wicepremier Piotr Jaroszewicz i minister Jan Mitręga.
Przy zdejmowaniu nadkładu i urabianiu węgla wykorzystywane są koparki kołowe (KWK 1500s oraz SchRs 800) i łańcuchowe (Rs 400). W ostatnim dziesięcioleciu ubiegłego wieku, po przeprowadzeniu modernizacji maszyn pracujących w wyrobisku, Adamów stał się najnowocześniejszą odkrywką kopalni.
Zwałowanie nadkładu prowadzone jest przy użyciu zwałowarek ZGOT 8800 oraz A2RsB 5000. Transport węgla do Elektrowni Adamów prowadzono, podobnie jak w innych odkrywkach naszego zagłębia, siłami Kolei Górniczych. W ostatnim czasie, po zamknięciu elektrowni w styczniu 2018 roku, węgiel jest dostarczany transportem samochodowym do załadowni w Lubstowie, a stamtąd pociągami do Elektrowni Pątnów.
Od początku istnienia odkrywki Adamów zdjęto ponad 979 mln m3 nadkładu. Od 1964 roku do końca kwietnia 2020 roku wydobyto 130 653 tys. Mg węgla. Największe wydobycie zanotowano w dekadzie lat 1970, a także w latach 2007-2008 oraz 2013-2015, sięgało wówczas ponad 3 mln Mg rocznie. Rekordowy był rok 1977, kiedy wyprodukowano 3,8 mln Mg węgla.
W latach 1990. wydobycie wynosiło około 2 – 2,5 mln Mg. W ostatnich dwóch latach, 2018 i 2019, znacznie spadło do około 800-900 tys. Mg rocznie. Zarząd kopalni podjął decyzję, aby w tym roku wstrzymać funkcjonowanie odkrywki.
W czasie swojej działalności odkrywka Adamów zajmowała powierzchnię ponad 2 tys. ha, z czego większość, ponad 1,5 tys. ha gruntów, została zrekultywowana. Na przeważającym obszarze prowadzona jest rekultywacja o kierunku rolnym, część zwałowiska przeznaczono pod rekultywację leśną oraz wodną. Przykładem tej ostatniej jest zbiornik wodny Przykona, powstały w części zwałowiska wewnętrznego. To ewenement, ponieważ akwen został utworzony przy istniejącej czynnej odkrywce. Zbiornik wykonano w latach 1997-2000; ma powierzchnię 140 ha. Bardzo szybko stał się popularnym ośrodkiem wypoczynku. Plaże odwiedzają nie tylko mieszkańcy Turku, tym chętniej, że w okolicy, ubogiej w naturalne jeziora, brak miejsc rekreacji nad wodą. eg
Fot. Archiwum, Piotr Ordan (15- 20)
1 – Początki odwodnienia, rok 1959
2 – 4 Montaż koparek D 1120 oraz SchRs 315
5 – 7 Budowa taśmociągów
8 – Wkop otwierający
9 – Zwałowarka A2RsB 5000
10 – Otwarcie stropu węgla
12 – Pociąg z pierwszym węglem odjeżdża do elektrowni
13 – Przekazanie kopalni do eksploatacji, w środku Jan Mitręga i Piotr Jaroszewicz
14 – Odkrywka Adamów w roku 1966
15 – … i w 2015
16 – 20 Załadownia i samochodowy transport węgla
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.