Wodna sesja w Kramsku

Szeroko rozumiane gospodarowanie wodą było tematem sesji Rady Gminy Kramsk. Na spotkanie, zorganizowane 3 marca br., wójt Andrzej Nowak zaprosił kilku ekspertów, którzy przygotowali informacje o szczegółowych problemach związanych z tematem wiodącym.

Historyczne zmiany warunków hydrologicznych doliny Warty przedstawił prof. dr hab. Józef Szpikowski, kierownik Stacji Geoekologicznej UAM w Storkowie. Natomiast zagadnienie odbudowy stosunków i zasobów wodnych w perspektywie zakończenia działalności wydobywczej przez kopalnię Konin omówił dr Bogumił Nowak, dyrektor RZGW w Poznaniu. Warunki przywrócenia funkcjonalności urządzeń wodnych w gminie, w tym stan zaawansowania przerzutu wody z Warty do Wiercicy, zrelacjonował Jan Bartczak, dyrektor Zarządu Zlewni w Kole. Z kolei szanse i możliwości poprawy gospodarki wodnej na terenie gminy ocenił Jakub Makarewicz, dyrektor generalny spółki Geofabryka.

Uczestnikiem sesji był członek zarządu PAK KWB Konin Paweł Markowski, który omówił temat zobowiązań spółki wobec gminy Kramsk w zakresie gospodarki wodnej i związanej z nią infrastruktury.

Na terenie gminy działa odkrywka Drzewce. Odwodnienie złoża, które eksploatuje, zostało rozpoczęte w czerwcu 2003 roku. Wody z odwodnienia podziemnego są odprowadzane rowami (D 2, D 2/3, D 3, D 4, B 3, R 35 oraz Rk-1) i kierowane do Rowu Kramskiego oraz Kanału Bilczewskiego.  Nadwyżki wód  poprzez pompownię  Pp1  trafiają do  Jeziora Lubstowskiego.  Wody podziemne wypływające  ze skarp, a także wody opadowe przepompowywane są do osadnika, a stamtąd odprowadzane do Jeziora Lubstowskiego.

– Zgodnie  z ustawą  Prawo wodne  firmy,  które przez  wprowadzanie ścieków  do wód  przyczyniają się  do wzrostu kosztów  ich utrzymania,  ponoszą taką  część  kosztów,  w  jakiej  nastąpił ten wzrost.  Kopalnia  partycypuje  zatem w kosztach  konserwacji,  eksploatacji  i bieżących  napraw związanych  z  utrzymaniem śródlądowych  wód powierzchniowych  oraz urządzeń melioracji  wodnych.  Spółka  ponosi  50 % kosztów  utrzymania  Kanału Bilczewskiego,  Kanału Grójeckiego,  zbiornika  lubstowskiego  wraz  z jazem  w  miejscowości  Trzy Borki  oraz  Kanału Grójeckiego  z odwrotnym spadkiem.  Natomiast  udział  kopalni  w utrzymaniu  przepompowni  Wola Podłężna  wynosi 45 %.  Umowa dotycząca  tych  zobowiązań  jest ważna  do grudnia  2022 roku – powiedział prezes Paweł Markowski.

Poza partycypacją w kosztach utrzymania wód na terenie gminy Kramsk kopalnia prowadzi działania przywracające obszary pogórnicze środowisku. Zgodnie z decyzją starosty konińskiego jest zobowiązana do rekultywacji 270 ha w kierunku leśnym (227 ha), wodnym (33 ha) oraz rekreacyjnym (10 ha).

Na obszarze pola Bilczew, które było eksploatowane w latach 2005-2010, pierwsze nasadzenia drzew i krzewów na zwałowisku wewnętrznym po rekultywacji technicznej zostały wykonane już w 2006 roku. Do 26 lutego 2021 roku kopalnia uzyskała decyzję o uznaniu rekultywacji leśnej za zakończoną na łącznej powierzchni 106 ha. Obecnie prowadzona jest tam rekultywacja w kierunku leśnym na obszarze 29,5 ha. Zakończenie rekultywacji leśnej w polu Bilczew planowane jest w 2021 roku.
Natomiast w polu Drzewce A, eksploatowanym w latach 2010-2015, wykonywane są zabiegi rekultywacji biologicznej w kierunku leśnym na powierzchni około 72 ha, które zostaną zakończone w 2024 roku.
Efektem rekultywacji wodnej jest zbiornik Bilczew o powierzchni zwierciadła wody wynoszącej 42 ha (zatem większej niż przewidywał projekt) i maksymalnej głębokości 21,5 m. Kopalnia otrzymała decyzje uznające zakończenie rekultywacji w kierunku wodnym na obszarze 41,8 ha oraz w kierunku rekreacyjnym (obejmującym wykonanie plaż i przygotowanie skarp) na obszarze 9,43 ha. Teren skarp zadrzewiony lub zadarniony niepodlegający uzyskaniu decyzji o zakończeniu rekultywacji ma powierzchnię 8,5 ha.

Teren, na którym znajduje się zbiornik Bilczew, przed eksploatacją złoża był odwadniany w kierunku Kanału Grójeckiego za pośrednictwem Rowu Bilczewskiego po stronie północnej oraz rowu D od strony południowej. Obecnie stan wody w zbiorniku reguluje dopływ wód czystych z odwodnienia odkrywki Drzewce za pomocą rowu B. Nadmiar wody w akwenie jest odprowadzany poprzez łącznik do rowu D1.

Element infrastruktury odkrywki Drzewce stanowi osadnik wód brudnych Pąchów. Po zakończeniu rewitalizacji powstanie tam ekosystem wodno-leśny, który będzie doskonałym siedliskiem dla ptactwa i drobnej zwierzyny. Tak zagospodarowany osadnik dobrze wkomponuje się w okoliczny krajobraz i może zostać wykorzystany do celów rekreacyjnych, turystycznych oraz do małej retencji wodnej.

– Jestem  przekonany,  że  władze  gminy  Kramsk  wykorzystają  możliwości,  jakie  stwarzają  tereny  pogórnicze  i  już niedługo  obszar  po odkrywce  Drzewce  stanie się  atrakcyjnym  miejscem wypoczynku – podsumował prezes Markowski.      eg

Fot. Piotr Ordan (3-7)  i Ireneusz Górski (8)
1 –  Odwodnienie odkrywki Drzewce
2 –  Mapa terenów rekultywacji
3 – 6  Zbiornik Bilczew w roku 2016 i 2020
7 –  Rekultywacja leśna pola Bilczew
8 –  Osadnik Pąchów

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

7

7

8

8