Ponowny list do Fransa Timmermansa

Związki zawodowe działające w Grupie Kapitałowej ZE PAK ponownie napisały list do Fransa Timmermansa, wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej. Oto treść pisma.

Szanowny Panie Przewodniczący,
Mijnheer de Voorzitter,

z wielkim żalem informujemy Pana Przewodniczącego, że minął rok od czasu, kiedy otrzymał Pan nasze pismo w sprawie transformacji energetycznej w Grupie Kapitałowej (GK) ZE PAK i oczekiwanej przez nas pomocy finansowej w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Niestety do tej pory nie doczekaliśmy się żadnego wsparcia. W przeciwieństwie do Komisji Europejskiej, GK ZE PAK dotrzymuje słowa i konsekwentnie realizuje transformację energetyczną, a wręcz postanowiła ją przyspieszyć, planując definitywne zakończenie produkcji energii z węgla brunatnego w 2024r., czyli o sześć lat wcześniej niż przewidywano.

Jesteśmy przykładem przedsiębiorstwa, na które realnie wpływa polityka klimatyczna Unii Europejskiej (UE). Alarmowaliśmy Pana i Pańskie służby wielokrotnie o zbliżającym się niebezpieczeństwie dla naszych pracowników, którego rezultatem będą ludzkie dramaty, nie tylko utrata środków do życia przez pracowników, ale i ich rodzin. To nie są jakieś nasze wymysły. W ostatnich dniach na moje biurko wpłynęły wypowiedzenia pracowników Kopalni, jednego żona choruje na nowotwór złośliwy oraz drugiego, którego żona z uwagi na niepełnosprawność również zdana jest wyłącznie na opiekę męża, a podobnych przypadków jest dużo więcej.

Kogo jednak z brukselskich urzędników zainteresuje ta historia? Dla nas codziennością jest przyglądać się z bólem serca cierpieniom tych ludzi. Powtarzamy tym nieszczęśnikom, już od ponad dwóch lat, że nadejdzie pomoc w postaci milionów euro z Brukseli dla górników i energetyków, ponieważ to my jesteśmy w centrum uwagi Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST). Obiecali to nam najwyżsi urzędnicy z Brukseli, że dla wiodących w Europie regionów w transformacji – jakim jest bezapelacyjnie Subregion Koniński – zostaną przekazane pieniądze, adekwatne do skali i zaawansowania w procesie odchodzenia od wydobycia i produkcji energii z węgla. Najwidoczniej od brukselskich urzędników dzieli nas nie tylko dystans 1200 km. To przepaść w spojrzeniu na świat i wyznaczaniu priorytetów. My każdego poranka wstajemy z bólem głowy, czy znowu na biurku dostaniemy listę kolegów i koleżanek, których więcej w pracy nie zobaczymy. W niedzielę zamiast spędzać czas z rodziną ustawiamy się pod kościołem, muzeum czy galerią handlową prosząc ludzi o złożenie podpisu pod naszą obywatelską ustawą, dotyczącą urlopów górniczych i energetycznych, dzięki której moglibyśmy uratować, choćby tych z najdłuższym stażem i marnymi perspektywami na nową pracę. Przed nami ciężka praca, żeby do końca czerwca uzbierać 100 tysięcy podpisów. Nie dziwi nas ta różnica światopoglądowa urzędników z Brukseli. Świat inaczej wygląda, gdy zamiast komina elektrowni czy maszyny górniczej, zza okna rozpościera się panorama nowoczesnych szklanych biurowców, a na zadbanych uliczkach przy Placu Schumana widok kawiarni, przyciągających myśl o smacznej kawie i posiłku. Co zjem dziś na lunch – wegańskiego burgera w Le Botaniste czy może jagnięcinę w Kafenio? Zbliża się weekend, więc pora pomyśleć o wymianie garderoby na letnią – tym razem w Paryżu czy Londynie? Wszędzie blisko i przecież mnie na to stać. Niebawem miesięczne wakacje – czy tym razem trekking na Tanzanii czy może nurkowanie na Wyspach Zielonego Przylądka – to jest różnica priorytetów i proszę nam nie wmawiać, że to nieprawda!

W międzyczasie pomiędzy IV. kw. 2019 r. a I kw. 2022 r. zatrudnienie w GK ZE PAK zmniejszyło się o 1188 osób (26%), a w samym segmencie górniczym o 1105 osób (40%). Przygotowany przez nas pomysł na projekt dla 2200 osób „Podnoszenie i zmiana kwalifikacji oraz aktywizacja zawodowa pracowników GK ZE PAK zorientowana na utworzenie i utrzymanie miejsc pracy” leży na stole i czeka na pieniądze z UE od przeszło roku. Obudźcie się wreszcie! Do czego komukolwiek jakieś plany sprawiedliwej transformacji? Zanim Komisja Europejska (KE) zatwierdzi plan dla Wielkopolski Wschodniej, tysiące naszych pracowników straci pracę i zamknięte zostaną dwie z trzech odkrywek Kopalni Węgla Brunatnego (KWB) Konin tj. Drzewce i Jóźwin. Od wydobycia ostatniej tony węgla w KWB Adamów w lutym 2021 r. i wejścia w fazę likwidacji na koniec 2021 r. etatyzacja w kopalni wynosi 0 pracowników. Panie Przewodniczący, jak tu wierzyć w sprawiedliwość? Macie tyle pieniędzy na analizy i doradztwo, ale szkoda Wam wydać na najpilniejsze potrzeby, na ludzi żyjących z dnia na dzień w strachu, niepewnych o przyszłość swoją i rodziny.

Mamy czerwiec 2022 r., a budżet UE określony na lata 2021-2027 powinien do czegoś zobowiązywać i pieniądze powinny być wypłacane w 2021 r. Co pracowników obchodzą jakieś przedłużające się negocjacje pomiędzy Wami a rządem RP? Powinniśmy być nagrodzeni za to, że zamiast planować już realizujemy jako jedyni w Polsce cele dekarbonizacyjne, a UE powinna za to wypłacić pieniądze na każdego jednego zwolnionego pracownika od 2018 r. Pieniądze z FST są w budżecie UE zarezerwowane dla nas i jeśli nie potraficie ich wypłacić teraz to znaczy, że chyba nie chcecie.
Jednym słowem, zostaliśmy oszukani i pozostawieni bez wsparcia ze strony Unii i Komisji Europejskiej, w zaawansowanym procesie transformacji energetycznej bez Funduszu Sprawiedliwej Transformacji i innych zastępczych środków unijnych na ten cel. Cały czas pokładaliśmy nadzieję i wierzyliśmy w pomoc KE, a do dnia dzisiejszego oprócz zapewnień i pustych słów, nie przełożyło się to na wymierną pomoc finansową.

Proszę wytłumaczyć się, dlaczego Pan do nas nie przyjechał, aby spojrzeć naszym ludziom prosto w oczy – czy Pan Przewodniczący dobrze się z tym czuje? Nasze problemy same się nie rozwiążą, a Wy w Brukseli od nich nie uciekniecie. To jest ostatni moment na przekazanie środków finansowych dla konińskich górników i energetyków, w przeciwnym razie będziecie mieli nas na sumieniu. W naszej ocenie dzisiejsze zachowanie Komisji Europejskiej jest przykładem jak nie powinna wyglądać sprawiedliwa transformacja!

Z wyrazami szacunku

Alicja Messerszmidt
Przewodnicząca
MZZ PIT Kadra przy PAK KWB Konin S.A.

List został przesłany do wiadomości komisarzom Komisji Europejskiej, polskim europosłom, ministrom, parlamentarzystom i samorządowcom.