Przyszłość regionów górniczych na trójstyku granic

„Wspólna przyszłość regionów górniczych położonych na trójstyku granic PL-CZ-DE. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko” to temat przewodni II edycji debaty poświęconej transformacji sektora węgla brunatnego. Konferencja, zorganizowana przez spółkę PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, odbyła się 23 września w Bogatyni.

Transformacja energetyczna i związana z nią perspektywa odejścia od wytwarzania energii z paliw kopalnych zrodziła wiele pytań na temat przyszłości Euroregionu Nysa. Trójziemie, mocno związane z przemysłem wydobywczym, staje w obliczu wyzwań społeczno-gospodarczych. Tym bardziej, że w bliskim otoczeniu Turowa funkcjonuje 9 kopalni odkrywkowych węgla brunatnego – 5 na terenie Czech i 4 w Niemczech.

– Rok temu spotykaliśmy się w zupełnie innej sytuacji społeczno-gospodarczej. Dziś widzimy dobitnie, że mieliśmy rację budując nowe moce i broniąc elektrowni w Turowie. Trwający kryzys wywołał przejściowy renesans węgla, który będzie musiał zastąpić gaz. Od węgla będziemy jednak sukcesywnie odchodzić, ale należy to robić w sposób bezpieczny – dla ludzi, pracowników, energetyki i całej polskiej gospodarki. To dobry moment, by na nowo spojrzeć na perspektywy regionu, a także by zacieśnić współpracę na trójstyku, aby w skoordynowany, dobrze zaplanowany sposób przygotować lokalne społeczności na zmiany w przyszłości. To również sygnał dla liderów UE, aby wykazali więcej zrozumienia dla specyfiki regionów górniczych funkcjonujących w obrębie Polski, Czech i Niemiec – podkreślił na początku spotkania Ryszard Wasiłek, wiceprezes zarządu ds. operacyjnych PGE Polskiej Grupy Energetycznej.

Andrzej Legeżyński, prezes PGE GiEK zaznaczył, że tematyka konferencji nie jest przypadkowa, gdyż skupia się na trzech ważnych dla Euroregionu Nysa aspektach: środowiska, społeczeństwa i gospodarki: Mieszkańcy Polski, Czech i Niemiec znakomicie ze sobą współpracują. Obserwujemy to od wielu lat. Praca, zakupy, turystyka – to jest to, co jednoczy mieszkańców całego Euroregionu. Obserwujemy też rozwój gospodarki po stronie polskiej, czeskiej i niemieckiej. Dzisiaj dyskutowaliśmy o tym, co w ciągu kolejnych kilkunastu lat jesteśmy w stanie zrobić, aby ten region był atrakcyjny, aby utrzymać dobre relacje w społeczeństwie trójziemia, stabilne zatrudnienie i dalszy rozwój regionu. Spółka PGE GiEK będzie nadal wspierała społeczność lokalną. Warto wspomnieć, że w ciągu ostatnich 5 lat spółka zainwestowała w powiecie zgorzeleckim ponad 3 mln zł na realizację działań społecznie odpowiedzialnych.

Na temat energetyki i jej przyszłości wypowiedział się też Martin Puta, Hejtman Kraju Libereckiego, prezydent Euroregionu Nysa: Ani polski, ani czeski, ani niemiecki rząd nie może kontynuować wyłączania źródeł energetycznych. Czeski rząd deklarował w 2033 roku odejście od węgla i to musimy zmienić. To, jak będzie długo kontynuowane wydobycie węgla w Turowie zależy od Polaków, od tego jak Polacy będą wykorzystywać węgiel dla energetyki mając na względzie bezpieczeństwo energetyczne kraju. Nie można wyłączyć źródła energetycznego, nie mając w zastępstwie innego stabilnego.
Martin Puta zadeklarował jednocześnie chęć współpracy z polskimi i niemieckimi sąsiadami: Jako województwo libereckie jesteśmy przygotowani do opracowania wspólnej strategii i rozwoju całego regionu. Mamy blisko do siebie. Problemy ze środowiskiem to są nasze wspólne problemy. Problemy z zatrudnieniem, z gospodarką są i będą naszymi wspólnymi problemami.

Z kolei Wojciech Dobrołowicz, burmistrz miasta i gminy Bogatynia, mówił o tym, jak ogromne znaczenie ma kompleks Turów dla mieszkańców gminy. Przypomniał, że produkcja energii elektrycznej z Elektrowni Turów zapewnia ogrzewanie i prąd większości z blisko 16-tysięcznej bogatyńskiej społeczności: Gdyby, zgodnie z postanowieniem TSUE, doszło do zamknięcia kopalni z dnia na dzień, mieszkańcy straciliby pracę i środki do życia, zostaliby pozbawieni dostępu do wody i ciepła systemowego. Dzisiaj skupiamy się na tym, by poprawić zarówno wizerunek Bogatyni, jak i komfort życia mieszkańców gminy. Chcemy stworzyć dobre miejsce do życia i utrzymać przyjacielskie relacje transgraniczne.

Podczas spotkania omówione zostały również uzgodnienia transgraniczne oraz wyniki badań dotyczące współpracy na trójstyku granic. Badania wpływu sporu międzyrządowego wokół kopalni Turów na polsko-czeskie relacje transgraniczne przedstawili szczegółowo jego autorzy: prof. Joanna Kurowska-Pysz, prof. Hynek Böhm oraz prof. Łukasz Wróblewski.
Dyrektor Departamentu Zarządzania Wydobyciem PGE GiEK, Miranda Ptak, podzieliła się doświadczeniami z przeprowadzonych uzgodnień transgranicznych w procesie uzyskiwania koncesji na działalność wydobywczą kopalni Turów.

Źródło: PGE GiEK