GG 30 lat temu

Kalendarium strajku

Ostatnie tygodnie w kopalni „Konin” pełne były napięcia i nerwowości. Związki zawodowe sięgnęły po broń ostateczną – strajk. Bezpośrednim powodem jego zorganizowania stała się „Decyzja nr 30” Ministra Przemysłu i Handlu z 23 marca, wprowadzająca struktury holdingowe w branży elektroenergetyki.

Zanim na budynkach kopalni pojawiły się wywieszki z napisem ”Strajk”, pisma krążyły między Koninem, Bełchatowem a Warszawą. 8 kwietnia Ogólnopolski Komitet Strajkowy „Solidarności” zażądał od premiera Pawlaka uchylenia „Decyzji nr 30” twierdząc, że złamała ona dotychczasowe ustalenia dotyczące restrukturyzacji naszego sektora. Ministrowi dano czas do 14 kwietnia, a OKS przyjął harmonogram strajkowy. 15 kwietnia w Warszawie minister E. Morawski spotkał się z przedstawicielami central związkowych. Spotkanie trwało 5 minut, a minister podtrzymał swoją decyzję. Związkowcy uznali, że „rząd RP w sposób lekceważący podchodzi do tematu”.

Dzień później Związek Zawodowy Górników kopalni „Konin”  podjął uchwałę o przystąpieniu do Komitetu Strajkowego NSZZ „Solidarność”. Zapowiedziano strajk polegający na całkowitym wstrzymaniu dostaw węgla i postoju całego zakładu.

21 kwietnia o godz. 6.00 komitet wprowadził czynny strajk okupacyjno-rotacyjny. Jako postulaty strajkowe wymieniono wycofanie „Decyzji nr 30” oraz realizację postulatów OKS kopalń węgla brunatnego z lutego br. Organizatorzy strajku podali, że 78% załogi popiera ich czynnie, a 22% pracuje – większość na polecenie komitetu strajkowego, aby zagwarantować bezpieczeństwo zakładu. Tego samego dnia od 7.00 stanęły też inne kopalnie węgla brunatnego. Jednocześnie OKS poinformował premiera, że warunkiem podjęcia wydobycia strategicznego jest rozpoczęcie rozmów na temat wszystkich postulatów strajkowych. Dyrektor kopalni zwrócił się do załogi z apelem o podjęcie pracy.

22 kwietnia w Łodzi obradował Krajowy Sztab Protestacyjny NSZZ „Solidarność”, a na popołudnie zapowiedziano spotkanie z ministrem Markiem Polem w MPiH. W porannym komunikacie komitet strajkowy podał „dzień wczorajszy, a także noc była spokojna. Nie stwierdziliśmy żadnego przypadku naruszenia dyscypliny”. Radość związkowców wywołało zwolnienie ministra Morawskiego.

Następnego dnia (23 kwietnia) minister Pol zawiesił „Decyzję nr 30”, związkowcy domagali się jednak jej anulowania i zapewnienia, że żadne przekształcenia w górnictwie węgla brunatnego nie będą prowadzone – strajk trwał nadal. Komitet strajkowy zgodził się jednak na pierwszą dostawę strategiczną do elektrowni Pątnów – od 6.25 do 16.00 przesłano 8 025 ton węgla. OKS poszerzony został o przedstawicieli związków popierających strajk: Związek Zawodowy Górników, ZZ Pracowników Ruchu Ciągłego i NSZZ „Solidarność 80”.

Kolejne dni przyniosły zaostrzenie akcji, co nareszcie doprowadziło do anulowania „Decyzji nr 30” i rozpoczęcia rozmów na temat postulatów strajkowych. Do elektrowni dostarczono niewielkie ilości węgla. Rząd do 28 kwietnia miał przedstawić harmonogram realizowania postulatów branżowych i krajowych. Ponieważ organizatorzy strajku nie zauważyli postępu w rozmowach, 29 kwietnia rano wstrzymano wszelkie dostawy węgla.  Komunikat KS stwierdzał, iż zablokowanie dostaw węgla jest „wyrazem poparcia dla zabiegów Ministra Przemysłu i Handlu Marka Pola, który swoją osobą pragnie uzyskać zgodę Rządu RP na zatwierdzenie wynegocjowanego po 18 godzinach rozmów porozumienia”. Rozmowy odbywały się w Koninie. Długie, nerwowe godziny pertraktacji zakończone zostały sukcesem.  W sobotę 30 kwietnia podpisano porozumienie, które przewiduje m. in. zgłoszenie przez rząd projektu zmiany ustawy o emeryturach górniczych, prace nad ceną energii elektrycznej oraz harmonogram realizacji górniczych postulatów. Z racji podpisania porozumienia OKS zawiesił, począwszy od II zmiany 30 kwietnia, czynną akcję strajkową.

„Głos Górnika” nr 55, 13 maja 1994 r.

Na zdjęciu odkrywka Jóźwin. Fot. Piotr Ordan